Desolaat, dat is het juiste woord, een sfeer van verlatenheid die tot op het bot te voelen is.. De bomen ruisen er anders en de vogels fluiten er een andere toon, een toon van machteloosheid tegen de natuur. We krijgen en nemen erg veel van de natuur, maar hier op Montserrat overwint de natuur het echt van de menselijke hand en machine. Op 18 juli 1995 begon de aarde te protesteren wat zich uitte in een uitbarsting van de vulkaan Soufriere Hills, maar ze hadpas echt grote gevolgen voor het eiland in 1996. De hoofdstad Plymouth werd op tijd geëvacueerd en overgoten met alles vernietigende lava. Desondanks vielen er 19 doden, bewoners die weigerden het verboden gebied te verlaten.

Hoewel we normaal gezien 12 uur per, dag 7 dagen in de week werken aan boord, strijkt de kapitein zo nu en dan eens over zijn hart door de bemanning wat vrije tijd te gunnen. Met onze wacht krijgen we de kans om een middag Montserrat te verkennen. We huren een taxi waarbij de chauffeur in het voorbijgaan alle winkels en bedrijfjes van vrienden en familie begint op te noemen. Niet echt wat wij willen weten, we willen rimboe en veel groen, na het eentonige blauwe water. Zelf had ik verhalen gehoord over de spookstad op dit eiland en wanneer we de beste man vragen of we daar heen kunnen vertelt hij dat na de uitbarsting in 1996bijna de helft van het eiland verboden gebied is geworden en hij ons daar niet heen kan brengen.

Dan in ieder geval maar de rimboe in! Wat een route van drie kwartier had moeten zijn werd met onze Nederlandse naïviteit een pittige tocht van twee uur waarbij we ons kapmes niet hadden mogen vergeten. Ondanks dat de route van rood/wit veranderde in rood/geel naar rood/zwart, bleven we hardnekkig ontkennen dat we verdwaald zouden zijn, we waren immers in de Cariben en wel op Montserrat! Hoe dan ook na die twee uur zweten en prachtige uitzichten ervaren stond de taxi chauffeur opeens voor ons neus en konden we zo instappen... Uiteraard hadden we even een stop bij de supermarkt nodig om het nodige water en alcohol peil te herstellen en dan smaakt zelfs een koude Heineken lekker!

De volgende stop was het Montserrat Volcano Observatory vanwaar we al een stukje van de lava stroom konden zien. Na nogmaals aandringen over die mysterieuze, verloren stad geeft de chauffeur toch toe dat het gebied te betreden is -er staat immers geen hek omheen- hij kan ons afzetten aan de rand vanwaar we (wederom) ‘drie kwartier' de grote weg volgen om in het verlaten Plymouth te komen. We moeten alleen heilig beloven nooit zijn naam te noemen wanneer we gesnapt zouden worden, maar tegenkomen doen we niemand.
De start van dit verhaal schiet nog tekort wanneer we een leegstaand huis binnen gaan, het bankstel en de salontafel staan nog zoals ze zijn ingericht en op de vloer liggen ingelijste familie en trouwfoto's. In de keuken staat een fles aangebroken Jack Daniëls, aan de muur hangt een kalender van 1996 en dit alles overdekt met een dikke laag vulkaanstof. Als we de grote weg blijven volgen opent zich veruit het meest indrukwekkende beeld wat ik tot nog toe in mijn leven ervaren heb. Een zwarte gletsjer komt versteend van de berg afgelopen, in de verte staan de flatgebouwen tot hun middel in de lava en is een deel (naar speculatie van ons) weggevaagd. Alles overgelaten tot 14 jaar natuur, met de kracht van water, wind en vuur zijn daken weggerukt en delen van huizen, bruggen weggespoeld. Dakspanten zijn gesmolten en auto's zo plat als een dubbeltje.
Het is de schemer die mij er van weerhoud om verder de stad in te lopen enbij onze terugkomst bestoken we de chauffeur met de vragen over het hoe en waarom. Waarom de mensen niet terug gekeerd zijn naar hun ouderlijk huis en het blijkt dat wij -behalve een groepje plunderaars- tot een klein gezelschap behoren dat hier binnen gaat. Mensen zijn noodgedwongen gevlucht,naar een ander eiland verhuisd en daar geaard. Er is even sprake geweest dat de Britse overheid het complete eiland wilde evacueren en onze chauffeur heeft dan ook tijdelijk bij familie in Engeland gewoond.

Na een dag wandelen moeten de ervaringen nodig weggespoeld worden met wat 'Carib', maar blijft iedereen er erg stil onder. Nu een week later ben ik in de mogelijkheid om mijn indrukken op papier te zetten, iets wat weer oplucht en me leert relativeren dat het niet alleen de mentaliteit van de mensen is, maar deze eilanden ook hevig onder invloed zijn van de natuur. Een aantal dagen eerder zagen we Dominica -een van de armste landen van de Cariben- met op haar stranden verlaten scheepswrakken en armoedige huisjes. Daar werd verteld dat pech na ongeluk en orkaan na tropische storm de mens en schatkist doen uitputten.

Het land waar ik vandaan kom vocht in '53 tegen water en worstelde tot het boven kwam. Deze eilanden verdienen de woorden 'Luctor et' zeker in hun vlag maar 'Emergo' kan daar nog niet aan worden toegevoegd..

Martin Verweij

(Voor de niet Zeeuwse lezer:) In de Zeeuwse vlag staan de Latijnse woorden 'Luctor et Emergo' wat 'Ik worstel en kom boven' betekend.